Historical Droste effect: I found out that the Dutch Minister of Foreign Affairs Wopke Hoekstra referenced a paper of mine – on poetry as a diplomatic tool in 17^th-century Dutch-Polish relations – in a speech he gave at a modern Dutch-Polish diplomatic event, last April:

Hoekstra placed himself in that same 17^th-century tradition by quoting the famed Dutch poet Joost van den Vondel, who praised Gdańsk in 1635 to boost the grain trade. Almost 400 years later, Vondel’s poem thus once again served to bolster Dutch-Polish relations. Also, Vondel’s definition of Gdańsk as “queen of the northern region” is a translation of a Latin verse about Gdańsk by the Polish poet Sarbiewski/Sarbievius, published in 1634. In other words: Hoekstra quoted Vondel quoting Sarbiewski. This is some serious intertextuality! Moreover, my own paper on early modern diplomacy has become part of the modern diplomatic process. And so have I: the fact that I’m a “Dutch historian” is especially relevant in this context (Hoekstra missed the opportunity to say that I’m also Polish, however).

In conclusion, the speech shows how the study of history and literature can be used to pursue political and economic interests via international diplomacy. “Valorisation” of humanities research doesn’t get much more explicit than this.

My paper was published here, in Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies in 2019.

Hoekstra’s speech can be found here.

Herwaardeer Oost-Europa en reken af met de stereotype negatieve, neerbuigende beeldvorming, want die speelt Poetin in de kaart, stel ik in een opiniestuk in de Volkskrant. Ik ga in op de geschiedenis en invloed van die beeldvorming, en waarom die moet veranderen: “Oekraïne en de andere landen in het oosten van het continent vormen geen koloniale ruimte, speelbal of buffer, maar zijn volwaardige, autonome staten met rijke geschiedenissen en eigen culturen. Deze nieuwe beeldvorming is cruciaal voor de westerse solidariteit met Oekraïne op de lange termijn en de democratische toekomst van heel Europa.”

Wie er online niet bij kan, leze de papieren versie:

Bezem & Kruis: De Hollandse schoonmaakcultuur of de geschiedenis van een obsessie, mijn vorig najaar verschenen vertaling van een Poolse studie van letterkundige en kunsthistoricus Piotr Oczko, krijgt mooie kritieken van onder meer de Volkskrant en het NRC Handelsblad. In de Volkskrant geeft Olaf Tempelman het boek 4 sterren. Hij typeert het als ‘een indrukwekkende studie naar de Hollandse poetszucht’ en ‘een verkapte liefdesverklaring aan een klein land aan de Noordzee.’ In het NRC is Bart Funnekotter nog positiever: 5 ballen. ‘Dit is geen lollig plaatjesboek met wat tekstjes over die malle, poetsende Hollanders,’ zo stelt hij, ‘maar een kritische, diepgravende duiding van een nationale cultuur.’ De recensies zijn respectievelijk hier en hier te lezen.

Deze maand verscheen bij de Primavera Pers in Leiden het boek Bezem & Kruis: De Hollandse schoonmaakcultuur of de geschiedenis van een obsessie, mijn vertaling van Miotła i krzyż: Kultura sprzątania w dawnej Holandii, albo historia pewnej obsesji. Het boek is geschreven door de Poolse letterkundige en kunsthistoricus Piotr Oczko, die is verbonden aan de Uniwersytet Jagielloński in Krakau.

Het rijk geïllustreerde werk vormt een studie van de Hollandse schoonmaak- cultuur door de eeuwen heen. Aan de hand van talrijke voorbeelden laat Oczko zien hoe het schoonmaken vanaf de zeventiende eeuw een belangrijke rol ging spelen in de kunst en literatuur van de Noordelijke Nederlanden, met name Holland. In binnen- en buitenland begon men schoonmaken en properheid te associëren met de Nederlandse cultuur en identiteit. Deze ‘obsessie’ met schoonmaken duurde voort tot in de twintigste eeuw.

Het boek is hier te bestellen.